Black spot
Geplaatst: za 22 okt 2011, 22:08
Black spot / Zwarte stippen ziekte
Black spot is een verzamelnaam voor diverse ziekten die zich door zwarte stippen op de larvale huid/epidermis kenmerkt. De stippen / vlekken beginnen klein en zijn bruin tot zwart van kleur.
De zwarte stippen zijn een reactie van het immuunsysteem van de larf zelf. Waar de huid of weefsel wordt aangevallen door een schimmel, bacterie, virus of nematode gaat het immuun systeem met de lichaamseigen stof melanine de strijd aan om de ziektekiem te overmeesteren, te isoleren om verdere verspreiding te voorkomen. De zwarte stippen zijn dus geen ziekte maar een afweerreactie van het immuunsysteem. De zwarte stippen geven dus aan dat de larf wordt aangevallen.
Alleen in een laboratorium is met zekerheid vast te stellen om wat voor ziekteverwekker het gaat. Als je zwarte/donker bruine stippen op je larf vind kun je het beste als volgt handelen:
• Was de larf met kraanwater en droog hem daarna goed af.
• Zet de larf in een andere schone bak met nieuw schoon en niet te vochtig substraat.
• Verwijder het substraat zo snel mogelijk uit huis en voorkom dat het met andere dieren of materialen in contact komt.
• Week de vieze kweek bak en alle materialen die met het vervuilde substraat en de larf in contact zijn geweest 24 uur in
een oplossing van water en 5% (dunne) bleek of de bij oa aptheek verkrijgbare bleek tabletten.
• Weeg de larf om bij te houden of hij nog gewicht aankomt, stagneert of afvalt. Hou een logboek bij.
• Zet de larf in een andere ruimte om verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen
• Controleer je andere larven. Let op ! Werk hygiënisch !!!
• Gooi de evt. achterwand weg als hij niet gebleekt kan worden.
• Vermijd dat er andere insecten in en uit de kweekbakken kunnen lopen door de ventilatiegaten.
Het enige wat je dan nog kunt doen is hopen en afwachten…
Als de stippen niet groter worden zit er een kans in dat de ziektekiem met succes is gestopt door de melanine tegenaanval van het immuunsysteem. Als de stippen groter blijven groeien heeft de tegen aanval geen effect gehad en zal de larf naar alle waarschijnlijkheid binnen enkele dagen tot weken sterven. Larven die vervellen kunnen enkele dagen na hun vervelling de stippen weer terug krijgen op hun nieuwe huid.
De Parasiet Coccidium
Een van de meest dodelijke ziekte die zwarte stippen veroorzaakt is een besmetting met een Coccidium. Die zijn steeds in beperkte mate aanwezig in het substraat (afhankelijk van het substraat zelf), dus ook hetgeen de larve naar binnen werkt. Wanneer de larve door een hevige verandering (substraat menging, temperatuursverschil, vochtigheidsverandering...) verzwakt wordt, zijn deze micro organismen opportunistisch en zeer agressief.
De pseudoparasiet nestelt zich in het darmstelsel en teert op het vetweefsel van de larf. Via de uitwerpselen word de ziekte verder verspreid door het substraat. Word dit substraat gegeten door een gezonde larf dan word hij ook ziek. Als de larf is besmet is met
deze parasiet is de dood meestal onontkoombaar. Het ziekte proces verloopt meestal volgens een van de volgende patronen:
• Er verschijnen zwarte stipjes, de larf stopt met eten, de zwarte stippen groeien groter, de larf sterft.
• Er verschijnen zwarte stipjes, de larf blijft eten maar komt niet meer in gewicht aan, de larf eet ineens niet meer, de
zwarte stippen worden groter, een paar weken later sterft de larf.
• Er verschijnen zwarte stipjes, de larf blijft eten maar komt niet meer in gewicht aan, de larf verpopt succesvol en de
imago komt uit, de kever sterft kort daarna, de evt. gelegde eitjes rotten weg.
Eenmaal met deze ziekte geïnfecteerd zal hij ook niet meer beter worden. Het evt. nageslacht dat werd verwekt in het begin stadium van de ziekte zullen ook besmet zijn.
Het lijkt erop dat het ene kever soort er bevattelijker voor is dan het andere soort.
Het beste kunt u alle zieke dieren ruimen en alles in de kweekkamer te reinigen. Doordat de parasiet een beschermende laag heeft is hij ongevoelig voor (in)vriezen, alcohol of uitdroging. Wel effectief is een water/bleek oplossing, 95% water met 5% vloeibare bleek waar de bakken, terrariums en andere gereedschappen minimaal 24 uur in geweekt/gereinigd moeten worden.
Schimmel infectie
In geval van zwarte stippen veroorzaakt door schimmel is er nog kans op overleven. Schimmelinfectie word bijna in alle gevallen mogelijk gemaakt door een te vochtig substraat waar al dan niet al schimmelsporen aanwezig waren. Het is dus van groot belang om het substraat op de juiste vochtbalans te brengen voordat je de larven erin doet. In het volgende topic kun je alles lezen over wat een goede vochtbalans van het substraat is. ***LINK***
Preventie
Er zijn een aantal punten waarmee je de kans op zo’n besmetting kan verminderen en de schade bij een evt besmetting kan beperken.
• Gebruik substraat uit zo’n natuurlijk mogelijke omgeving (diep in het bos) met zo min mogelijk menselijke vervuiling
(uitlaatgassen, bestrijdingsmiddelen). Mijd het stadspark, industrieterrein ed.
• Vermijd grote temperatuur verschillen.
• Gebruik nooit substraat ouder dan 2 jaar.
• Gebruik nooit vochtig substraat ouder dan 8 maanden.
• Hergebruik nooit substraat bij andere larven.
• Meng geen substraat (2 verschillende micro culturen kunnen negatieve gevolgen hebben).
• Introduceer geen nieuwe larven in een al bestaande opkweekbak.
• Gebruik een lepel of handschoentjes bij het hanteren van de larven, bij elke bak een schone lepel of nieuwe
handschoentjes.
• Desinfecteer je handen na het hanteren van imago’s.
• Desinfecteer en reinig na elk contact je gereedschappen en materiaal.
• Zet nieuwe aanwinsten eerst apart (soort van quarantine).
• Reinig regelmatig de opkweekbak zelf (na het verschonen bijv.).
• Plak verluchtingsgaten af met stof of bewaar de opkweekbak in een stoffen hoes (bijv. een kussensloop, uiteinde met
elastiek dichtmaken) zodat er geen in en uitgaand insecten verkeer kan plaats vinden.
• Houd geen kakkerlakken samen met kevers. Liefst niet eens in dezelfde kamer omdat zij vol Coccidium zitten.
• Werk altijd zo schoon en steriel mogelijk.
Black spot is een verzamelnaam voor diverse ziekten die zich door zwarte stippen op de larvale huid/epidermis kenmerkt. De stippen / vlekken beginnen klein en zijn bruin tot zwart van kleur.
De zwarte stippen zijn een reactie van het immuunsysteem van de larf zelf. Waar de huid of weefsel wordt aangevallen door een schimmel, bacterie, virus of nematode gaat het immuun systeem met de lichaamseigen stof melanine de strijd aan om de ziektekiem te overmeesteren, te isoleren om verdere verspreiding te voorkomen. De zwarte stippen zijn dus geen ziekte maar een afweerreactie van het immuunsysteem. De zwarte stippen geven dus aan dat de larf wordt aangevallen.
Alleen in een laboratorium is met zekerheid vast te stellen om wat voor ziekteverwekker het gaat. Als je zwarte/donker bruine stippen op je larf vind kun je het beste als volgt handelen:
• Was de larf met kraanwater en droog hem daarna goed af.
• Zet de larf in een andere schone bak met nieuw schoon en niet te vochtig substraat.
• Verwijder het substraat zo snel mogelijk uit huis en voorkom dat het met andere dieren of materialen in contact komt.
• Week de vieze kweek bak en alle materialen die met het vervuilde substraat en de larf in contact zijn geweest 24 uur in
een oplossing van water en 5% (dunne) bleek of de bij oa aptheek verkrijgbare bleek tabletten.
• Weeg de larf om bij te houden of hij nog gewicht aankomt, stagneert of afvalt. Hou een logboek bij.
• Zet de larf in een andere ruimte om verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen
• Controleer je andere larven. Let op ! Werk hygiënisch !!!
• Gooi de evt. achterwand weg als hij niet gebleekt kan worden.
• Vermijd dat er andere insecten in en uit de kweekbakken kunnen lopen door de ventilatiegaten.
Het enige wat je dan nog kunt doen is hopen en afwachten…
Als de stippen niet groter worden zit er een kans in dat de ziektekiem met succes is gestopt door de melanine tegenaanval van het immuunsysteem. Als de stippen groter blijven groeien heeft de tegen aanval geen effect gehad en zal de larf naar alle waarschijnlijkheid binnen enkele dagen tot weken sterven. Larven die vervellen kunnen enkele dagen na hun vervelling de stippen weer terug krijgen op hun nieuwe huid.
De Parasiet Coccidium
Een van de meest dodelijke ziekte die zwarte stippen veroorzaakt is een besmetting met een Coccidium. Die zijn steeds in beperkte mate aanwezig in het substraat (afhankelijk van het substraat zelf), dus ook hetgeen de larve naar binnen werkt. Wanneer de larve door een hevige verandering (substraat menging, temperatuursverschil, vochtigheidsverandering...) verzwakt wordt, zijn deze micro organismen opportunistisch en zeer agressief.
De pseudoparasiet nestelt zich in het darmstelsel en teert op het vetweefsel van de larf. Via de uitwerpselen word de ziekte verder verspreid door het substraat. Word dit substraat gegeten door een gezonde larf dan word hij ook ziek. Als de larf is besmet is met
deze parasiet is de dood meestal onontkoombaar. Het ziekte proces verloopt meestal volgens een van de volgende patronen:
• Er verschijnen zwarte stipjes, de larf stopt met eten, de zwarte stippen groeien groter, de larf sterft.
• Er verschijnen zwarte stipjes, de larf blijft eten maar komt niet meer in gewicht aan, de larf eet ineens niet meer, de
zwarte stippen worden groter, een paar weken later sterft de larf.
• Er verschijnen zwarte stipjes, de larf blijft eten maar komt niet meer in gewicht aan, de larf verpopt succesvol en de
imago komt uit, de kever sterft kort daarna, de evt. gelegde eitjes rotten weg.
Eenmaal met deze ziekte geïnfecteerd zal hij ook niet meer beter worden. Het evt. nageslacht dat werd verwekt in het begin stadium van de ziekte zullen ook besmet zijn.
Het lijkt erop dat het ene kever soort er bevattelijker voor is dan het andere soort.
Het beste kunt u alle zieke dieren ruimen en alles in de kweekkamer te reinigen. Doordat de parasiet een beschermende laag heeft is hij ongevoelig voor (in)vriezen, alcohol of uitdroging. Wel effectief is een water/bleek oplossing, 95% water met 5% vloeibare bleek waar de bakken, terrariums en andere gereedschappen minimaal 24 uur in geweekt/gereinigd moeten worden.
Schimmel infectie
In geval van zwarte stippen veroorzaakt door schimmel is er nog kans op overleven. Schimmelinfectie word bijna in alle gevallen mogelijk gemaakt door een te vochtig substraat waar al dan niet al schimmelsporen aanwezig waren. Het is dus van groot belang om het substraat op de juiste vochtbalans te brengen voordat je de larven erin doet. In het volgende topic kun je alles lezen over wat een goede vochtbalans van het substraat is. ***LINK***
Preventie
Er zijn een aantal punten waarmee je de kans op zo’n besmetting kan verminderen en de schade bij een evt besmetting kan beperken.
• Gebruik substraat uit zo’n natuurlijk mogelijke omgeving (diep in het bos) met zo min mogelijk menselijke vervuiling
(uitlaatgassen, bestrijdingsmiddelen). Mijd het stadspark, industrieterrein ed.
• Vermijd grote temperatuur verschillen.
• Gebruik nooit substraat ouder dan 2 jaar.
• Gebruik nooit vochtig substraat ouder dan 8 maanden.
• Hergebruik nooit substraat bij andere larven.
• Meng geen substraat (2 verschillende micro culturen kunnen negatieve gevolgen hebben).
• Introduceer geen nieuwe larven in een al bestaande opkweekbak.
• Gebruik een lepel of handschoentjes bij het hanteren van de larven, bij elke bak een schone lepel of nieuwe
handschoentjes.
• Desinfecteer je handen na het hanteren van imago’s.
• Desinfecteer en reinig na elk contact je gereedschappen en materiaal.
• Zet nieuwe aanwinsten eerst apart (soort van quarantine).
• Reinig regelmatig de opkweekbak zelf (na het verschonen bijv.).
• Plak verluchtingsgaten af met stof of bewaar de opkweekbak in een stoffen hoes (bijv. een kussensloop, uiteinde met
elastiek dichtmaken) zodat er geen in en uitgaand insecten verkeer kan plaats vinden.
• Houd geen kakkerlakken samen met kevers. Liefst niet eens in dezelfde kamer omdat zij vol Coccidium zitten.
• Werk altijd zo schoon en steriel mogelijk.